Các yếu tố nguy cơ gây bệnh tiểu đường type 2 cần biết
Hiện nay vẫn chưa biết rỏ tại sao có người mắc bệnh tiểu đường – bệnh đái tháo đường, trong khi người khác lại không bị.
Nguyên nhân gây bệnh tiểu đường chưa được xác định cụ thể.
Theo khuyến cáo của ADA – Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ: Các yếu tố nguy cơ của bệnh tiểu đường – đái tháo đường type 2 đã được nhận diện, bao gồm:
Nội dung bài viết
Thừa cân, béo phì: Nguy cơ đái tháo đường type 2 thường gặp
Thừa cân là yếu tố nguy cơ nguyên phát đối với đái tháo đường type 2.
Nhiều mô mỡ sẽ làm cho các tế bào trở nên đề kháng với insulin.
Để biết bạn thừa cân hay béo phì, bạn cần phải đo chỉ số khối cơ thể ( BMI).
Nếu BMI ≥ 23 kg/m2 và kèm theo 1 trong các yếu tố nguy cơ sau đây, bạn cần phải được xét nghiệm tầm soát bệnh tiểu đường:
Lối sống thụ động: Nguy cơ bệnh tiểu đường đang chờ bạn
Ít vận động là yếu tố nguy cơ gây bệnh tiểu đường – đái tháo đường type 2 quan trọng nhất.
Hoạt động thể lực sẽ giúp kiểm soát trọng lượng cơ thể, tăng sử dụng glucose làm năng lượng và giúp tế bào nhạy cảm hơn với insulin ( làm insulin hoạt động tốt hơn ).
Đó là lý do tại sao ngày nay bệnh tiểu đường đang gia tăng nhanh chóng.
Tiền căn gia đình:
Nếu có người thân trong gia đình ( cha, mẹ, anh chị em ruột) bị tiểu đường – đái tháo đường type 2 thì bạn sẽ có nguy cơ bị đái tháo đường type 2 cao hơn.
Sắc tộc/ chủng tộc:
Một số chủng tộc, sắc tột có gen dễ bị đái tháo đường type 2 hơn những nhóm dân khác.
Người Mỹ gốc Phi, Tây Ban Nha, thổ dân da đỏ và người Mỹ gốc Á…có nguy cơ bị đái tháo đường type 2 cao
Tiền đái tháo đường: tăng nguy cơ bệnh tiểu đường 33%
Tiền đái tháo đường là tình trạng đường huyết tăng cao hơn bình thường nhưng chưa đủ cao để chẩn đoán đái tháo đường type 2.
Nếu không thay đổi lối sống và điều trị, tiền đái tháo đường có khuynh hướng tiến triển thành bệnh đái tháo đường type 2 trong tương lai gần.
Đái tháo đường thai kỳ
Nếu sản phụ bị tiểu đường thai kỳ ( đái tháo đường thai kỳ), sẽ có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường, đái tháo đường type 2 sau này.
Do vậy, đái tháo đường thai kỳ được cho là yếu tố nguy cơ gây bệnh tiểu đường type 2.
Phụ nữ có tiền căn sanh con > 4kg:
Phụ nữ đã từng sanh con > 4 kilograms có nguy cơ bị đái tháo đường type 2 sau này.
Nếu bạn đã từng sanh con > 4kg, đừng vội mừng, hãy nhanh chóng đi kiểm tra đường huyết.
Tăng huyết áp:
Huyết áp của bạn ≥ 140/90 mmHg hay đang bạn đang uống thuốc điều trị Tăng huyết áp, đều có nguy cơ bị bệnh tiểu đường – đái tháo đường.
Tăng huyết áp là bệnh nằm trong hội chứng chuyển hoá.
Rối loạn Lipid máu
Rối loạn mỡ máu cũng thuộc hội chứng chuyển hoá, do vậy cũng là yếu tố nguy cơ gây bệnh tiểu đường – đái tháo đường type 2.
Khi xét nghiệm mỡ máu, nếu HDL cholesterol <35 mg/dl và/hay TG >250 mg/dl. Bạn đã có nguy cơ bị tiểu đường sau này.
Phụ nữ có hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS):
Phụ nữ đã được chẩn đoán hội chứng buồng trứng đa nang có nguy cơ cao bị đái tháo đường type 2.
Những dấu hiệu lâm sàng khác kết hợp với đề kháng Insulin:
Vòng eo lớn:
Nam có vòng eo > 92 cm, nữ có vòng eo > 80 cm : vòng eo lớn
Dấu hiệu gai đen ( acanthosis nigricans)
Dấu hiệu gai đen
Là dấu hiệu của hội chứng chuyển hoá.
Nguy cơ cao mắc bệnh đái tháo đường trong tương lai.
Tiền sử bệnh mạch vành
Bệnh nhân có tiền sử mạch vành là những người có tiểm năng.
Tuổi
Nguy cơ của bệnh tiểu đường, đái tháo đường type 2 tăng khi lớn tuổi, đặc biệt sau tuổi 45.
Có thể do khi lớn tuổi bệnh nhân có khuynh hướng ít hoạt động thể lực hơn, giảm khối lượng cơ, và tăng cân.
Tuy nhiên, đái tháo đường type 2 càng ngày xảy ra càng nhiều trên bệnh nhân trẻ tuổi.
Khi xác định mình thuộc nhóm nguy cơ, bạn nên đi xét nghiệm ngay để chẩn đoán đái tháo đường.
Nếu kết quả bình thường, bạn nên xét nghiệm lại mỗi 3 năm.
Tuy nhiên, cũng tùy theo kết quả ban đầu mà việc xét nghiệm theo dõi lần sau có thể phải thường xuyên hơn,.
Ví dụ: nếu kết quả là tiền- tiểu đường: bạn cần xét nghiệm mỗi năm và tùy theo các yếu tố nguy cơ mà thời gian xét nghiệm có thể gần lại.