Cập nhật quan trọng trong Guideline ADA Standards of Care in Diabetes – 2026

Tổng quan nhanh về ADA 2026

ADA (American Diabetes Association) tiếp tục cập nhật “Standards of Care in Diabetes 2026” với nhiều thay đổi quan trọng liên quan đến:

• Công nghệ đái tháo đường (CGM, bơm, AID)
• Thuốc điều trị (GLP-1 RA, dual GIP/GLP-1 RA, SGLT2i)
• Béo phì, MASLD/MASH
• Tim mạch, thận, thần kinh – bàn chân
• T1D, T2D, trẻ em, thai kỳ
• Điều trị trong bệnh viện

Những thay đổi này giúp cá thể hóa điều trị, tăng hiệu quả và giảm biến chứng mạn tính.

1. Công nghệ đái tháo đường (CGM – Bơm – AID): Cập nhật lớn nhất ADA 2026

1.1 Khởi trị theo dõi đường huyết liên tục – CGM sớm ngay từ chẩn đoán

Khuyến cáo 7.15: CGM được khuyến nghị ngay từ thời điểm chẩn đoán cho:

• Trẻ em, thanh thiếu niên, người lớn dùng insulin
• Người dùng thuốc có nguy cơ hạ đường huyết
• Bất kỳ người bệnh nào hưởng lợi từ CGM
  → Đây là thay đổi mạnh so với trước đây.

1.2 Hệ thống cung cấp insulin tự động – AID trở thành hệ thống ưu tiên

Khuyến cáo 7.25a – 7.25b:

• AID là lựa chọn ưu tiên cho T1D
• Được xem xét cho T2D đang dùng basal insulin nhưng chưa đạt mục tiêu

1.3 Không cần C-peptide hoặc kháng thể để bắt đầu dùng AID

Khuyến cáo 7.8a:

Không yêu cầu mức C-peptide, thời gian dùng insulin hay tự kháng thể để bắt đầu CSII/AID.
→ Giúp mở rộng tiếp cận công nghệ cho nhiều nhóm bệnh nhân.

2. Dự phòng đái tháo đường: Cập nhật về chế độ ăn & thuốc

2.1 Sử dụng CGM để theo dõi tiến triển T1D tiền triệu chứng

Khuyến cáo 3.2: CGM có thể giúp theo dõi diễn tiến ở giai đoạn presymptomatic T1D.

2.2 Hai chế độ ăn có bằng chứng mạnh nhất

Khuyến cáo 3.4:

• Chế độ ăn Địa Trung Hải – Mediterranean diet
• Chế độ ăn ít tinh bột – Low-carbohydrate eating pattern

2.3 Metformin trong dự phòng tăng đường huyết do thuốc ung thư và steroid

Khuyến cáo 3.8 – 3.9:

• Dùng metformin để giảm tăng đường huyết ở người dùng PI3Kα inhibitors hoặc glucocorticoid liều cao.

3. Chẩn đoán & theo dõi đường huyết

3.1 Nhấn mạnh sàng lọc type 1 giai đoạn sớm

Khuyến cáo 2.8a–b:

• Đánh giá sớm khi có ≥1 tự kháng thể đảo tụy
• Người có ≥2 tự kháng thể → chuyển chuyên khoa để giáo dục & dự phòng

3.2 Tăng giám sát đường huyết do thuốc

Khuyến cáo 2.18–2.22 yêu cầu theo dõi sát đường huyết khi sử dụng:

• Glucocorticoids
• Immune checkpoint inhibitors
• PI3Kα inhibitors
• mTOR inhibitors

→ Đây là nhóm bệnh nhân nguy cơ tăng đường huyết rất cao.

4. MASLD/MASH được đưa vào thuật toán điều trị

Trong Section 4 và 9, ADA 2026:

• Bổ sung MASLD/MASH là yếu tố quyết định khi chọn thuốc hạ đường huyết
• Khuyến cáo GLP-1 RA có lợi ích trên MASH (4.26, 4.27a; 9.12–9.13)
  → Giúp cải thiện đường huyết, giảm cân và cải thiện tổn thương gan.

5. Điều trị béo phì: Cá thể hoá mạnh hơn

• Sàng lọc thừa cân/béo phì hằng năm bằng BMI + thêm đo thành phần mỡ cơ thể (8.2a).
• Giảm 5–7% trọng lượng giúp cải thiện nguy cơ tim – mạch – chuyển hóa (8.5).
• Lần đầu ADA công nhận điều trị béo phì cho T1D bằng GLP-1 RA hoặc phẫu thuật (8.29).
• Liều điều trị phải cá thể hoá (8.20).

6. Điều trị tăng đường huyết: GLP-1 RA & Dual GIP/GLP-1 RA nổi bật

6.1 HFpEF (suy tim EF bảo tồn)

Khuyến cáo 9.9a – 9.9b:

• Ưu tiên dual GIP/GLP-1 RA hoặc GLP-1 RA cho người T2D + HFpEF.

6.2 CKD tiến triển & lọc máu

• GLP-1 RA có thể dùng ở bệnh nhân lọc máu để giảm nguy cơ tim mạch (11.11b).

6.3 MASLD/MASH

• Ưu tiên GLP-1 RA hoặc dual GIP/GLP-1 RA có lợi ích gan (9.12–9.13).

6.4 CGM và AID trở thành chuẩn mới

• CGM: dùng từ chẩn đoán (9.25).
• AID: đề nghị cho mọi T1D & T2D dùng insulin (9.27).

6.5 Thuật toán insulin T1D mới

• Sơ đồ Figure 9.2 thay đổi hoàn toàn, giúp cá thể hóa điều trị.
  

7. Tim mạch: Siết mục tiêu HA, tăng vai trò GLP-1 RA

7.1 Huyết áp mục tiêu mới

Khuyến cáo 10.4:

• Người có nguy cơ tim/thận cao → SBP <120 mmHg

7.2 Không dùng thêm fibrate, niacin, omega-3 chung với statin

Khuyến cáo 10.32.

7.3 HF & CKD

• GLP-1 RA được khuyến nghị nhiều hơn trong:
  • HF giai đoạn B
  • HFpEF
  • CKD (10.40c, 10.44c–e)

8. Thận: Kết hợp thuốc ngay từ đầu

• Có thể khởi trị SGLT2i + nsMRA khi UACR ≥100 mg/g & eGFR 30–90 (11.9).
• Điều chỉnh mục tiêu HA, theo dõi kali và eGFR chặt hơn.
• Có hướng dẫn dùng GLP-1 RA cho bệnh nhân lọc máu.

9. Mắt – thần kinh – bàn chân

• Bổ sung dữ liệu về ảnh hưởng GLP-1 RA lên bệnh mắt.
• Cập nhật chẩn đoán thần kinh ngoại biên với Ipswich Touch Test.
• Công nghệ mới: smart insoles, thảm đo nhiệt độ để phát hiện nguy cơ loét sớm.

10. Người cao tuổi

• CGM được khuyến cáo chính thức cho người ≥65 tuổi dùng insulin (13.5).
• Mục tiêu HA:
  • <130/80 mmHg nếu an toàn
  • <140/90 mmHg nếu sức khỏe kém
• Tăng protein ≥0.8 g/kg/ngày.

11. Trẻ em & thanh thiếu niên

• Tổ chức lại rõ ràng phần T1D vs T2D.
• Mở rộng sàng lọc tâm lý từ 7–8 tuổi.
• Cập nhật dữ liệu GLP-1 RA, SGLT2i, dual GIP/GLP-1 RA trong trẻ T2D.

12. Thai kỳ

• Nhấn mạnh tránh hạ đường huyết quá mức trước khi mang thai.
• Ngưng GLP-1 RA hoặc GIP/GLP-1 RA trước khi mang thai.
• Huyết áp: điều trị khi ≥140/90 mmHg.
• Cập nhật thêm bằng chứng dùng CGM trong GDM.

13. Điều trị trong bệnh viện – chu phẫu

• Mục tiêu A1C trước mổ: <8%.
• Đường huyết chu phẫu: 100–180 mg/dL.
• Bổ sung bảng nhận diện DKA/HHS và dùng thiết bị công nghệ trong bệnh viện.
  

Kết luận quan trọng nhất

ADA 2026 nhấn mạnh 3 điểm cốt lõi:

1. Công nghệ (CGM – AID) trở thành tiêu chuẩn điều trị mới, áp dụng sớm, rộng rãi.
2. GLP-1 RA và dual GIP/GLP-1 RA xuất hiện ở hầu hết các phần: tim, thận, gan, béo phì, tăng đường huyết.
3. MASLD/MASH chính thức được đưa vào thuật toán điều trị, đặc biệt trong T2D béo phì.

Link download Guideline ADA 2026:

1. Improving Care and Promoting Health in Populations
2. Diagnosis and Classification of Diabetes
3. Prevention or Delay of Diabetes and Associated Comorbidities  
4. Comprehensive Medical Evaluation and Assessment of Comorbidities  
5. Facilitating Positive Health Behaviors and Well-being to Improve Health Outcomes
6. Glycemic Goals and Hypoglycemia 
7. Diabetes Technology
8. Obesity and Weight Management for the Prevention and Treatment of Type 2 Diabetes
9. Pharmacologic Approaches to Glycemic Treatment 
10. Cardiovascular Disease and Risk Management
11. Chronic Kidney Disease and Risk Management  
12. Retinopathy, Neuropathy, and Foot Care
13. Older Adults
14. Children and Adolescents 
15. Management of Diabetes in Pregnancy
16. Diabetes Care in the Hospital
17. Diabetes Advocacy  

Guidelines ADA 2026 Powerpoint:

Link download powerpoint file:

LƯU Ý: Nội dung trong bài viết chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin y khoa và không thay thế cho tư vấn, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước khi áp dụng.