Hạ đường huyết ít gặp trong điều kiện bình thường nhưng là vấn đề thường gặp trên bệnh nhân đái tháo đường đang điều trị.
Hạ đường huyết do điều trị: thường gặp trong bệnh cảnh đái tháo đường trong khi hạ đường huyết tự phát (spontaneous hypoglycemia) thường trên bệnh nhân không bị đái tháo đường và có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau.
Hạ đường huyết do điều trị :
Thường gặp khi bệnh nhân đái tháo đường được điều trị tích cực bằng Insulin hay thuốc uống nhóm sulfonylureas
Nguyên nhân hạ đường huyết
Trên bệnh nhân đái tháo đường đang điều trị, hạ đường huyết có thể do những nguyên nhân sau:
- Ăn quá ít, ăn trễ hay bỏ bữa: đây là nguyên nhân thường gặp, vì không kịp ăn hay cố gắng nhịn ăn để hạ đường… rất dễ gây hạ đường huyết.
- Tiêm quá liều Insulin: do nhầm lẫn trong việc rút quá nhiều insulin hay do Bs chỉ định liều insulin quá cao.
Một nguyên nhân thường gặp là bệnh nhân mua nhầm kim tiêm, đó là loại kim tiêm có nắp màu đỏ, đây là loại kim cũ sử dụng cho loại insulin có nồng độ U40 ( 40Ui/ ml), loại insulin này không còn được sử dụng mà được thay bằng insulin có nồng độ 100 UI/ml. Do vậy, khi dùng kim tiêm U 40 để rút thuốc insulin U 100 có thể làm tăng liều gấp 2,5 lần.
Ngày nay việc sử dụng bút tiêm insulin đã hạn chế rất nhiều biến chứng hạ đường huyết do nguyên nhân này.
- Những thuốc hạ đường huyết uống, như nhóm sulfonylureas ( Diamicron, Amaryl, Daonil…) và Glinide
Những nhóm thuốc uống điều trị đái tháo đường khác như: Alpha-glucosidase inhibitors, biguanides, và thiazolidinediones… không làm hạ đường huyết, nhưng khi bệnh nhân bỏ bữa ăn hay kết hợp điều trị với sulfonylureas có thể gây hạ đường huyết.
- Tăng hoạt động hay tập thể dục quá mức
- Uống quá nhiều rượu
- Suy thận:
Bệnh nhân bị suy thận giai đoạn 4,5 rất dễ bị hạ đường huyết.
Khi chức năng thận giảm nhiều, glucose được thải qua thận, cơ chế tái hấp thu đường từ thận không còn, do vậy đường huyết có xu hướng giảm nhiều.
Việc chỉnh liều insulin phải phù hợp để tránh hạ đường huyết. Nếu vẫn giữ liều thuốc như trước đó, có thể gây hạ đường huyết quá mức.
